23 Kasım'da Rusya'nın Ukrayna şehirlerine yönelik düzenlediği füze saldırılarının ardından ülkedeki tüm nükleer santrallerdeki enerji üretimi durmuş ve Ukrayna günler sürecek bir karanlığın yanı sıra mobil iletişim ağlarının çöktüğü bir tabloyla karşı karşıya kalmıştı.

Kremlin'in Ukrayna şehirlerindeki elektrik, ısınma, iletişim ve su altyapısına yönelik saldırıları kış boyunca devam etti ancak beklenen sonucu vermedi.

The Wall Street Journal gazetesi, Kiev yönetiminin sivil altyapıya yönelik saldırılara nasıl yanıt verdiğini ve Ukrayna'nın kışı nasıl atlattığını inceledi.

Ukrayna'nın Sovyet döneminden kalan şebekesi

Habere göre, Ukraynalı yetkililer savaş başlamadan önce ülkenin enerji altyapısının savunmasız olduğunun farkındaydı. Su, kanalizasyon, ısınma ve iletişim gibi şehir hayatı için vazgeçilmez hizmetler merkezi bir enerji hattı üzerinden çalışıyordu ve nüfusun yüzde 70'i şehirlerde yaşıyordu.

DAHA FAZLA OKU

Bunun üzerine Ukraynalı yetkililer 24 Şubat 2022'de Rusya işgali başlamadan saatler önce elektrik şebekesini Rusya bağlantısından koparıp, Avrupa Birliği'nin şebekesine bağladı. Bu bağlantı sınırlı kapasiteye sahip olsa da Ukrayna için hayati değerde bir alternatif yarattı.

Ukrayna'nın elektrik şebekesi, dört büyük nükleer santral, kömür ve diğer enerji kaynaklarına göre düzenlenmişti. Yüksek voltaj hatları, enerjiyi nüfusun yoğunlaştığı alanlardaki trafolara aktarıyordu.

Sovyetler Birliği döneminden kalan enerji sistemi, Ukrayna yönetimine çok önemli bir avantaj sağladı. Ukrayna bir dönem SSCB'nin sanayi merkezi olduğu için enerji kapasitesi ihtiyaç duyulanın üstündeydi ve şebekenin her bölümü kendi içerisinde yedek hatlara sahipti. Bu da her şehrin birden fazla rotadan elektrik alabilmesine olanak sağlıyordu.

Hesaplar yapıldı: Enerji sistemi füzeler bitene kadar dayanabilir

Rusya 11 Eylül'de ilk kez enerji altyapısını hedef aldığında, Kharkiv ve Dnipro kentleri karanlığa gömülmüştü. 

Ukrayna lideri Zelenski ise saldırıların ardından yaptığı konuşmada Ukraynalıları soğuk ve karanlık bir kışın beklediğini söylemişti.

Zelenski'nin ekonomi danışmanı Rostyslav Shurma, aynı süreçte Kiev yönetiminin bir simulasyon hazırladığını ve Ukrayna enerji sisteminin Rus füze stoğundan daha uzun süre dayanıp dayanamayacağını analiz ettiğini söyledi. Yetkililer, kağıt üzerinde avantajın Ukrayna tarafında olduğu sonucuna vardı.

Ancak trafolarda kullanılan büyük dönüştürücüler gibi bazı ekipmanlar eksikti. Sovyet standartlarındaki bu makineler Batı'da üretilmiyordu ve yenisinin bulunması zordu.

Bir günde enerji altyapısının yüzde 30'u vuruldu

Ekimin ilk günlerinde Kırım Köprüsü'nde gerçekleşen patlamaya Kremlin'in yanıtı Ukrayna altyapısını vuran füzeler oldu.

Almanya'da Vatandaşlık Şartları ve Yeni Düzenlemeler Almanya'da Vatandaşlık Şartları ve Yeni Düzenlemeler

10 Ekim'de 70 füzeyle Ukrayna şehirlerini hedef alan Rus güçleri, ülkenin enerji altyapısının yüzde 30'unu vurdu. Takip eden günlerde sivil altyapıyı çökertmeye yönelik saldırılar sıradanlaştı.

Benzer şekilde Ukraynalı onarım ekipleri için de trafolarda yapılan onarım işlemleri normalleşti. Birçok onarım ekibi, her gün karanlık çöktükten sonra trafolara giderek zarar gören ekipmanı yenisiyle değiştirdi.

Sovyetler döneminden kalma parçaları değiştirebilmek için Ukrayna yönetimi Doğu Avrupa ülkelerininin ve Azerbaycan'ın kapısını çaldı. Bakü yönetimi Ukrayna'ya trafolarda kullanılabilecek çok sayıda dönüştürücü bağışlayınca Moskova'nın da tepkisini çekti.

Ukrayna kış atlattı

Zorlu çabaların ardından Ukrayna şehirleri soğuk ve karanlıkla geçen kışı atlattı.Hava sıcaklıklarının arttığı ülkede, günler artık daha uzun. Isınma ve aydınlatmaya duyulan ihtiyaç da günden güne azalıyor.

Bunun yanı sıra ABD ve Avrupa ülkeleri, sivil altyapıya yönelik saldırılara Patriot ve SAMP-T gibi daha önce vermeyi reddettikleri sistemleri Ukrayna'ya gönderek yanıt verdi. Bunların yanı sıra ülkeye ciddi bir jenaratör sevkiyatı da yapıldı.

Zelenski'nin ulusal güvenlik danışmanı Oleksiy Danilov, "Ruslar, Ukrayna'da bir iç çekişme ve istikrarsızlık yaratmayı ve yeni bir mülteci akınını tetiklemeyi bekliyordu. Ancak bekledikleri olmadı. Ülkemiz, ortaklarının da sayesinde, bu zorlu periyodu atlattı" ifadelerini kullandı.

Ukrayna devlet enerji kurumu Ukrenergo'nun başındaki Kudriytski ise, "Saldırıları devam edecek. Ama bu kıştan bahsediyorsak, kaybettiler" diye konuştu.

Kiev yönetimi şimdi zamana karşı bir yarış içerisinde. Rusya füze ve drone stoklarını yeniden doldurana kadar, Ukrayna yönetimi hem enerji şebekesini güçlendirmek hem de hava savunma kapasitesine artırmak zorunda.


Independent Türkçe, Wall Street JournalThe GuardianNew York TimesFinancial Times

Editör: Haber Merkezi