EKONOMİ

Faiz sınırı kalkınca kur korumaya 1 trilyon TL girdi

Önce Merkez Bankası, ardından Hazine’nin faizi serbest bırakmasıyla KKM hacmi yaklaşık 1 trilyon liralık artış kaydetti. Toplam mevduatın yüzde 63’ü dövize endekslendi.

Bankacılık sektörünün yoğun mesaisini alan Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesapları 18 Mayıs itibarıyla 2 trilyon 398 milyar 169 milyon liraya (121.3 milyar dolar) yükselirken, haftalık artış 51.4 milyar lira oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KKM hesaplarında artış Merkez Bankası yükümlülüğündeki faiz tavanının kaldırıldığı 26 Ocak'tan bu yana kesintisiz sürüyor. Söz konusu 16 haftada KKM hacminde 991 milyar 320 milyon liralık artış görüldü. KKM'de ‘politika faizi artı 3 puan' olan faiz tavanı, dövizden dönüşümlü ürün için 2023 yılı Ocak sonunda, TL'den geçişli ürün için 2023 yılı Mart sonunda kalkmış, Döviz açığı olan şirketler için de 1 ay vadeli KKM imkanı getirilmişti. Faizde sınırın kaldırılması ile bankalar hızlı bir yarışa girdi. Faizlerin yükselmesi ile KKM'ye ilgi artarken Merkez Bankası yeni bir adım daha attı. 14 Mayıs sonrası dövizden TL'ye ek dönüşüm yükümlülükleri artırıldı. Böylece KKM hesaplarına geçiş hızlandığı gibi bankalar müşterilerini daha fazla KKM'ye yönlendirmek ve ürünün cazibesini daha da artırmak için artık sadece faizleri değil primleri de artırmaya başladı.

PEŞİN PRİM CAZİP GELİYOR

Geçen hafta yüzde 20-25 seviyelerinde olan döviz KKM ‘peşin prim' faizlerinde bu hafta yüzde 36-40 seviyeleri görülüyor. Peşin prim sayesinde örneğin 3 ay vadeli için müşterinin hesabına yüzde 10 prim  dolar hemen yatıyor. 3 ay sonra kur durumuna göre TL faizi veya kur koruma farkı ayrıca veriliyor. Ekonomistlerin dövize endeksli olması nedeniyle yabancı para mevduatı olarak değerlendirdiği KKM ile döviz mevduatları bir arada düşünüldüğünde ise toplam mevduattaki payı da yüzde 63.27'ye ulaştı. KKM'nin devreye alındığı Aralık 2020'den bu yana döviz cinsi ve dövize endeksli varlıklarda  90 milyar dolar artış hesaplanıyor.

Altın hesaplarında 1 milyar dolarlık satış

Bankalarda bulunan toplam yabancı para mevduatı, geçen hafta 217 milyar 240 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, bu tutarın 183 milyar doları yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarında toplandı. Yurt içi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında, parite etkisinden arındırılmış verilerle 18 Mayıs itibarıyla 1 milyar 671 milyon dolarlık azalış görüldü. Bu düşüşün tümü gerçek kişi yani bireysel hesaplarda gerçekleşti. Bireylerin kıymetli maden döviz hesaplarından, gram altının zirve yaptığı 18 Mayıs haftasında, 1 milyar 74 milyon dolarlık satış gözlendi.

Kaynak: www.sozcu.com.tr