Nobel Barış Ödülü sahibi sivil toplum örgütü Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Kampanya (ICAN), nükleer silahlanma bütçelerine ilişkin yıllık raporunu yayımladı.
ICAN'in raporuna göre, 2023 yılında nükleer silaha sahip dokuz ülke, nükleer cephaneliklerine bir önceki yıla göre %13,4 daha fazla bütçe ayırdı. Bu harcamalar, 10,8 milyar dolarlık bir artışla toplamda 91,4 milyar dolara ulaştı. Bu da nükleer silahlar için saniyede 2.898 dolar harcandığı anlamına geliyor.
NÜKLEER SİLAH HARCAMALARINDA ABD ÖNDE
Raporda, her ülkenin nükleer silah harcamalarını artırdığı belirtilirken, en büyük artış %18 ile Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) gerçekleşti. ABD, 51,5 milyar dolarlık harcamasıyla diğer tüm nükleer silah sahibi ülkelerin toplam harcamasından daha fazla harcama yaptı. Çin, 11,9 milyar dolarlık harcamasıyla Rusya'yı geride bırakarak ikinci sırada yer alırken, Rusya 8,3 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı.
ICAN, nükleer silahların geliştirilmesi ve bakımı konusunda faaliyet gösteren şirketlerin kazançlarını da inceledi. 2023 yılında bu alanda çalışan yirmi şirketin en az 31 milyar dolar kazandığı belirtildi. Bu şirketlerin, on yılı aşkın süredir devam eden toplamda en az 335 milyar dolarlık nükleer silah sözleşmesi bulunuyor ve 2023 yılında en az 7,9 milyar dolarlık yeni nükleer silah sözleşmesi imzalandı.
NÜKLEER SİLAH ŞİRKETLERİNİN HÜKÜMETLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Nükleer silah üreten şirketler, hükümetler, düşünce kuruluşları ve finans kurumları üzerinde büyük bir etkiye sahip olmaya devam ediyor. Bu şirketler, ABD ve Fransa'da hükümet nezdinde lobi faaliyetleri için 118 milyon dolar harcadı ve bu rakam 2022 yılına göre 11 milyon dolar arttı.
Bazı şirketler, 2023 yılında Birleşik Krallık yetkilileriyle bir düzineden fazla toplantı gerçekleştirdi. İki şirket, 40'tan fazla kez Birleşik Krallık yetkilileriyle ve beş şirket ise Birleşik Krallık Başbakanı ile görüştü. Ayrıca, bu şirketler nükleer silahlar hakkında araştırma yapan ve yazı yazan düşünce kuruluşlarına 6 milyon dolardan fazla bağışta bulundu. Bu kuruluşların yönetim kurullarında ve danışma konseylerinde, nükleer şirketlerin mevcut ve eski çalışanları yer alıyor. Aynı zamanda, bu kişiler, nükleer şirketlerde önemli yatırımları olan finans kuruluşlarının yönetim kurullarında da bulunuyor.
