Netflix, 'The Queen's Gambit' adlı dizisinde büyük Sovyet satranç ustası Nona Gaprindaşvili'yi hedef alan cinsiyetçi iftiraları nedeniyle kendisine açılan davada 5 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul ederek uzlaşma yoluna gitti.
Dava, dizide cinsiyetçilik ve tarihsel yanlışlık olduğuna dikkat çeken Sovyet satranç ustası Nona Gaprindaşvili tarafından açıldı.Öte yandan uzlaşmanın şartları kamuoyuna açıklanmadı.
Gaprindaşvili, gerçek hayattaki başarılarını Anya Taylor-Joy'un canlandırdığı "Beth Harmon" karakterininkilerle karşılaştıran dizinin “End Game” adlı finalinde kullanılan ifadelerden şikâyetçi olmuştu. Dizide "Harmon" karakterinin katıldığı Moskova'da bir karşılaşma sırasında bir yorumcu, "Onunla ilgili tek sıra dışı şey cinsiyeti ve bu bile Rusya'da benzersiz değil" diye "espri" yapıyordu ve şöyle ekliyordu; "Nona Gaprindaşvili var ama o kadın dünya şampiyonu ve hiç erkeklerle karşılaşmadı."
Gaprindaşvili, kariyeri boyunca birçok şampiyonluk kazanmuş ve dünyanın en iyi erkek satranç oyuncularıyla yaptığı maçların önemli kısmından zaferle ayrılmıştı. Kendisi erkekler arasında uluslararası satranç büyükustası statüsünü elde eden tarihteki ilk kadın olmuştu.
Netflix kurgusal kahramanını başarılı göstermek için kadınları küçümsüyor
Gaprindaşvili'nin 25 sayfalık dosyasında, "Gaprindaşvili'nin 'erkeklerle hiç karşılaşmadığı' iddiası, bariz bir şekilde yanlış olduğu kadar, fazlasıyla cinsiyetçi ve küçümseyicidir" ifadelerine yer verilmişti.
Dosyada şöyle denilmişti:
"Bu bölümün geçtiği yıl olan 1968'e kadar, aralarında Dragolyub Velimiroviç, Svetozar Gligorić, Bojan Kurajica, Paul Keres, Boris Spasskiy, Viswanathan Anand and Mihail Tal'ın da bulunduğu o zamanın en az on Büyükustası da dahil olmak üzere en az 59 erkek satranç oyuncusuna (28'i aynı anda bir turnuvada) karşı yarışmıştı. Son üçü de kariyerleri boyunca dünya şampiyonu oldular.”
Netflix'in, "kurgusal kahramanının Gaprindaşvili de dahil olmak üzere başka hiçbir kadının yapmadığını yapmayı başarmış gibi görünmesini sağlayarak ucuz ve alaycı 'dramı büyütmek' amacıyla Gaprindaşvili'nin başarıları hakkında yüzsüzce ve kasten yalan söylediğini" ifade eden dosyada şu ifadeler kullanılmıştı:
“Böylece, dünya satrancının en üst seviyelerinde erkeklerle yarışan genç bir kadını göstererek kadınlara ilham vermesi beklenen bir hikayede Netflix, dünya sahnesinde erkeklerle aynı anda karşılaşan ve onları mağlup eden dönemin tek gerçek kadın öncüsünü küçük düşürdü."
