Türkiye'nin İlk Kadın Mimarı Mualla Eyüboğlu

13 Mart 1919 tarihinde Erzurum Aziziye’de doğdu. İlk öğrenim yılına Erzurum, Trabzon ve İstanbul’da devam etti. 1942 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. 23 yaşında yüksek mimarlık diploması aldı. Türkiye'nin ilk kadın mimarlarındandır.Daha sonra İsmail Hakkı Tonguç tarafından Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’ne Yapı Kolu başkanı olarak ataması yapıldı.

1947 yılında Ortaöğretim Köy Enstitüsü’nde çalışırken zehirli sıtmaya yakalandı. Anadolu’nun çeşitli yerlerinde 21 köy enstitüsünün kuruluşuna katıldı. Köy Enstitüleri’nde mimar, inşaat sorumlusu ve öğretmen olarak görevler aldı.

1947 yılından itibaren arkeolojik kazılarda, koruma kurullarında tarihi anıtların onarımı işlerini yürüttü. İlk Başta Rumelihisarı ve Topkapı Sarayı Harem Dairesi olmak üzere birçok sayıda tarihi eserin restorasyonunu yaptı.

1948–1952 yılları arasında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nde Yüksek Şehircilik ve Tasarım Geometri kürsülerinde asistanlık yaptı. Aynı tarihlerde Efes Antik Kenti ve Yazılıkaya’da Alman ve Fransız arkeologlarla beraber çalıştı. Orada da tanıştığı Alman Türkolog Dr. Robert Anhegger’le 1958 yılında evlendi.

1952 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne bağlı olarak Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’na raportör olarak atanmıştır. Anadolu’nun çeşitli yerlerindeki şantiyelerde raportörlük yaptı.

İstanbul’da yer alan Barbaros Hayrettin Paşa Türbesi, Sultan İbrahim Türbesi, Süleymaniye Arastası, Tabhane Binası, Ebufadıl Medresesi, Ayasofya Haziresi’nde III. Mehmet Türbesi, II. Selim Türbesi, III. Murad Türbesi, Ayasofya Şadırvanı ve Kütüphane ve Topkapı Sarayı’nda Has Ahır’ın restorasyonlarında başarılı bir şekilde çalıştı.

1959 yılında Rumeli Hisarı’nın restorasyonunda çalışmaya başladı. 1961-1971 yılları arasında Topkapı Sarayı Harem Dairesi’nin onarımını yürüttü.

1973 tarihine kadar Robert Anhegger’in Hollanda Goethe Enstitüsü direktörlüğüne getirilmesi üstüne Amsterdam’da yaşadı. Yurt dışında yaşadığı yıllarda Emirgân Yalısı ve Siyavuşpaşa Köşkü onarımlarını tamamladı.

1973 yılında Robert Anhegger’in Goethe Enstitüsü’nden emekliye ayrılması üzerine İstanbul’a döndüler. 1983 tarihinde, Anıtlar Kurumu Rölöve Bölümü’nden emekli oldu.

TRT tarafından 1997 tarihinde çekilen Harem’in Gizemi belgeselinde danışmanlık yaparak  belgeselde oynadı. 2008 yılında da Mimarlığa Katkı Dalı Seçici Kurul Özel Ödülünü aldı.

16 Ağustos 2009 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Mezarı, Merkez Efendi Mezarlığı’ndadır.

ESERİ: Topkapı Sarayı’nda Padişah Evi (Harem) adlı kitabı 1986 yılında yayımlandı.

AİLE: Bedri Rahmi Eyüboğlu ile Sabahattin Eyüboğlu’nun kız kardeşi. Alman Türkolog Dr. Robert Anhegger’in eşi.